Trong bài viết này, mình sẽ tổng hợp lại những lưu ý cơ bản nhất dành cho việc chăm sóc sen đá, dưới góc độ là một người chơi sen đá bình thường – với nhà vườn sẽ có những ưu tiên riêng để nâng cao năng suất.
Chọn chậu sen đá
Kẻ thù lớn nhất của sen đá chính là bị ngập nước, thừa nước dẫn tới thối thân. Chính vì vậy việc chọn lựa đúng loại chậu là vô cùng quan trọng.
Đầu tiên là lỗ thoát nước, nếu bạn để bàn thì có thể lựa chọn loại chậu không có lỗ thoát nước, tuy nhiên phải điều chỉnh nước tưới cho cây hết sức cẩn trọng. Trong trường hợp trồng nhiều, để cây ngoài trời full nắng mưa, bạn sẽ rất khó kiểm soát được lượng nước nhất là vào mùa mưa. Chính phí thế, lỗ thoát nước trong chậu cần phải có.
Cũng vì mục đích thoát nước, loại chậu đất nung là thích hợp nhất để trồng sen đá, hơn hẳn các loại chậu nhựa hay chậu có tráng men. Các bạn có thể tìm mua loại chậu này trên Shopee hoặc cửa hàng hoa rất dễ. Với kích thước khoảng 10cm thì giá rơi vào đâu đó 15k, rất phải chăng.
Lưu ý thứ 3 đó là về kích thước chậu, hãy lựa chọn chậu vừa vặn với kích thước của cây sen đá. Khi đó lượng đất và nước sẽ vừa đủ cho cây sinh trưởng, tránh thừa nước gây ngập úng. Sau này cây lớn các bạn có thể thay sang 1 chậu khác lớn hơn.
Một yếu tố khác nữa mà các bạn có thể nghĩ tới, đó là tính thẩm mỹ. Lựa chọn đầu tiên mang tính nghệ thuật mà mình rất thích, đó là kết hợp sen đá trồng trên lũa. Phương án này các bạn chỉ có thể cân nhắc khi có khoảng diện tích đủ lớn để trang trí tiểu cảnh.
Một phong cách khác mà mình cũng rất thích, đó là chậu men sôi atlantic. Loại chậu men này có vẻ ngoài vừa cổ kính, xù sì giống đá, rất hợp với những cây sen đá, đặc biệt là sen thụ.
Trồng ngoài đất
Nếu các bạn trông bên ngoài đất, hãy chắc chắn rằng khu vực đất trồng đó đã được chuẩn bị tốt cho cây sen đá, ví dụ như là nhổ cỏ sạch sẽ, đất có đủ dinh dưỡng, thoát nước tốt. Các nơi thoáng mát, cao, nhiều ánh nắng và đặc biệt là gió, cũng là điều kiện tốt cho các giống sen đá phát triển, hầu hết các loài sen đá đều thích điều kiện như vậy. Duy chỉ có 1 vài loài ưu bóng dâm nhiều hơn, nếu không chắc chắn các bạn có thể tìm hiểu thêm đặc tính theo tên từng loài.
Hỗn hợp đất (giá thể)
Khác với các giống cây khác, sen đá không ưu đất thịt mà một loại đất riêng khác, tơi xốp và thoáng khí hơn. Hiện nay trên thị trường có loại đất người ta bán rất phổ biến là Soil Mix (BA), các bạn đặt trên Shopee hay cửa hàng cây cảnh họ đều có. Nếu không có điều kiện, các bạn có thể tự chế bằng sỉ than đập nhỏ vừa phải, trộn với đất với tỉ lệ 7-3, loại giá thể này cũng thoát nước tốt.
Tươi nước
Tưới quá nhiều nước là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên vấn đề cho sen đá. Lượng nước của sen đá yêu cầu mỗi lần tưới phụ thuộc phần lớn vào vị trí mà bạn đang đặt cây, khô ráo thoáng mát nhiều nắng và gió.
Một số lưu ý khi tưới nước như sau:
- Không tưới sau khi mới trồng cây, lúc này dễ còn yếu dễ gây úng. Hãy chờ 1-2 ngày.
- Chỉ tưới đầy nước khi cây đã khỏe mạnh, ra full rễ.
- Để khô đất giữa những lần tưới.
Tốc độ lớn của cây
Để đảm bảo tốc độ tăng trường của cây sen đá được tốt nhất, có một khuyên nghị bên nhà vườn đó là thay đất, giá thể hàng năm. Nếu sen đá được trồng trong chậu, việc này khá là dễ dàng. Nếu trông bên ngoài đất, bạn có thể bổ sung cho một vài chất dinh dưỡng đa năng phổ biến có bán trên thị trường.
Trong một vài trường hợp đặc biệt, bạn muốn giữ tốc độ tăng trưởng của cây sen đá chậm lại, đơn giản bạn chỉ cần hạn chế nguồn dinh dưỡng bổ sung cho đất, sẽ mất khoảng vài tháng để cây tăng trưởng chậm lại. Bạn cũng đừng lo lắng, vì bản thân cây sen đá có thể sống với nguồn dưỡng chất rất ít, chúng có thể thích ứng trong những điều kiện vô cùng khắc nghiệt (ngoài trừ mỗi úng nước hoặc cháy nắng đột ngột).
Tổng kết
Trên đây là những hướng dẫn chung mà mình ghi chép lại từ kinh nghiệm thực tế của một người chơi sen đá đơn thuần. Hy vọng rằng sẽ giúp ích cho các bạn trong con đường nghiện ngập này.
Một lần nữa cảm ơn các bạn, mong nhận được những bình luận đóng góp của các bạn vào phần phía dưới.